Su cicegi ve zona enfeksiyonlar Sucicegi cogunlukla cocuklukta gecirilen ve omur boyu bagsklk brakan bir virus enfeksiyonudur. Gebelikteki onemi ise anne adaynn su cicegi gecirmekte olan veya daha sonradan su cicegi oldugu anlaslan biriyle (genellikle cocuk) temas etmesi durumunda bunun bebegi uzerinde olumsuz etkiler yaratacag konusunda endiseye kaplmasdr. Ozet olarak soylemek gerekirse anne adaylarnn %90'ndan fazlas bu enfeksiyonu cocukluk doneminde gecirmislerdir ve bu yuzden yeni bir enfeksiyona bagsk durumdadrlar. Ancak yine de gebelik doneminde bu virusu tasyanlarla yakn temastan kacnmak ve boyle bir temas oldugunda bunu gebeligi takip eden doktora iletmek onemlidir. Sucicegi gebeligin ozellikle erken donemlerinde gecirildiginde ve bebege bulastgnda yapsal anomalilere, doguma yakn donemde ya da bebek dogduktan hemen sonra gecirildiginde ise bebekte ciddi enfeksiyonlara yol acabilen bir enfeksiyon turudur ve erken davranldgnda baz onlemler almak mumkundur. Sucicegi nedir? Sucicegi (ingilizce chickenpox) genellikle cocuklukta gecirilen, dokuntulerle seyreden ve oldukca bulasc bir virus hastalgdr. Bir kez gecirildiginde omur boyu bagsklk brakmasna karsn, virus vucuttan hicbir zaman tumuyle kaybolmaz ve sinir koklerinde gizli bir sekilde yasamn surdurur. Bu gizli hucreler ozellikle yasllkta veya vucut direncinin azaldg durumlarda klinik belirtileri biraz daha farkl olan ve Zona ad verilen bir enfeksiyona neden olabilirler. Zona gebelik doneminde de ortaya ckabilir. Daha onceden bu enfeksiyonu gecirmemis olan anne aday su cicegi enfeksiyonu geciren biriyle yakn temasta bulundugunda %90 olaslkla virusu alr ve enfeksiyon belirtileri gosterir. Virus vucutta cogalmaya basladktan sonra 12-18 gunluk bir kulucka suresinin sonunda ates, krgnlk ve miyalji (yaygn kas agrs) gibi virus enfeksiyonlarnda sklkla gorulen belirtiler ortaya ckar. Takiben ksa zamanda ciltte ve mukozalarda vezikuler dokuntuler (ici sv dolu baloncuk seklindeki sisliklere vezikul ad verilir) ortaya ckar. Vezikuller gruplar halindedir ve kasntldr. Vezikuller once govdede sonra boyun, yuz ve uzuvlarda ortaya ckar. Mukozalarda, kornea (gozde) ya da kulak zarnda ortaya ckan vezikuller oldukca agrldr. Dokuntuler ortaya ckmadan 3-4 gun once ve son dokuntuler kuruyana dek hastalk bulasc kabul edilir. Hastalk selim seyretmesine karsn baz durumlarda pnomoni (akciger enfeksiyonu) ortaya ckabilir ve bu durumlarda oldukca agr seyredebilir. Gebelik doneminde enfeksiyon gecirildiginde ne olur? Anne adaylarnn yaklask %5-10'u daha onceden bu enfeksiyonu gecirmemistir ve hastalga duyarldr. Gebeligin ilk yarsnda enfeksiyon gecirilmesi durumunda virusun plasentadan bebege bulasma ve bebekte anomali olusturma riski vardr. Erken gebelik doneminde olusan enfeksiyon bebege toksik etkisiyle dusuge, daha ileri gebelik haftalarnda ise erken dogum ya da olu doguma neden olabilir. Enfeksiyonun bebekte olusturdugu anomalilerin virusun bebegin gelismekte olan sinir dokusu hucrelerinde harabiyete yol acmas sonucunda ortaya cktg kabul edilmektedir. Bu bebeklerde, dogmadan once olusan cilt lezyonlarnda nedbelesme, kollar ve bacaklarda ksalk, parmaklarda ksalk, katarakt, gelisme geriligi ve beyin dokusunda atrofi (gerileme) gozlenebilir. Gebelik doneminde enfeksiyon geciren biriyle temas edildiginde ne yaplmaldr? Boyle bir durumda ilk olarak yaplmas gereken kanda sucicegi antikorlarnn olcumudur. Olcumler daha onceden enfeksiyon gecirilmedigini gosteriyorsa Varicella-Zoster immunglobulini (Sucicegi koruyucu serumu) kiloya uygun dozlarda, temastan sonraki en erken saatlerde ve en gec ilk 96 saatte uygulanr. Daha onceden enfeksiyonu gecirenlerde bagsklk oldugundan serum uygulamaya gerek yoktur. Gebeligin erken donemlerinde uygulanan sucicegi koruyucu serumunun virusun bebege gecmesini engellemesi beklenir, ancak garanti degildir. Anne adayna koruyucu serumun en onemli faydas gelismesi muhtemel bir enfeksiyonu ve yine enfeksiyona bagl kendisinde olusabilecek agr bir tabloyu onlemektir. Anne adaynda sucicegi enfeksiyonu ozellikle gebeligin erken donemlerinde olustugunda bebekte anomali ortaya ckma riski tam olarak tahmin edilememekle birlikte yaklask %2-4'tur. Anne adaynda enfeksiyon kesin olarak saptandgnda bu tbbi tahliye icin kesin bir neden teskil etmemekle birlikte, bebek anomali gelisimi acsndan ultrasonda ayrntl olarak belirli aralklarla incelenir. Bebegin dogmasna yakn donemde ve bebek hemen dogduktan sonra annede enfeksiyon belirtilerinin ortaya ckmas durumunda bebek enfeksiyondan daha cok etkilenir. Bu durumlarda bebek mumkunse dogmadan anne adayna sucicegi koruyucu serumu verilmeli, bu serumun bebege gecmis olabilecek viruslere daha etkili olabilmesi icin dogum birkac gun geciktirilmeli ve bebek dogduktan sonra bebege mutlaka koruyucu serum verilmelidir. Dogumdan sonra anne ve bebek izole edilir. Anne bebegini emzirmeye devam eder. Sucicegi ass var mdr? Sucicegi ass canl virusun "zayflatlms" bir seklidir. Bu nedenle gebelerde kullanlmaz. Gebe olunmayan bir donemde antikor duzeyi baklarak enfeksiyonu gecirmemis kisilere uygulanr. Sucicegi gebelikte cok ender gorulen bir enfeksiyon oldugundan gebelik oncesi donemde antikor baklmas ve as uygulanmas zorunlu degildir. Zona hakknda bilgi Zona, sucicegi gecirmis olan kisilerde virusun farkl belirtilerle (govdedeki bir sinir trasesini (yolunu) takip eden hat uzerinde agrl vezikullerin ortaya ckmas) yeniden ortaya ckmasdr. Genellikle yasllarda gorulmesine karsn gebelik doneminde de ender olarak ortaya ckabilir. Anne adaynda zoster enfeksiyonu cktgnda bebekte anomali olusma ya da yeni dogan doneminde enfeksiyon olusma riski oldukca dusuktur.