Abdülhamiti Kim Devirdi ?

Duru

New member
Abdülhamit'i Kim Devirdi?

Giriş

Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinin en önemli figürlerinden biri olan II. Abdülhamit, 1876-1909 yılları arasında padişah olarak tahta çıkmıştır. Hem iç hem de dış politikada pek çok zorlukla karşılaşan Abdülhamit, uzun süre iktidarda kalmayı başarmış, ancak 1909'da tahttan indirilmiştir. Abdülhamit'in tahttan indirilmesinin ardından pek çok soru gündeme gelmiştir: Abdülhamit'i kim devirdi? Abdülhamit’in devrilmesinde kimlerin rolü vardı? Bu makalede bu sorulara detaylı bir şekilde cevap verilecek ve Abdülhamit'in tahttan indirilmesinin arka planı incelenecektir.

II. Abdülhamit'in Yönetimi ve Dönemin Siyasi Durumu

II. Abdülhamit, tahta çıktığında Osmanlı İmparatorluğu büyük bir iç ve dış baskı altındaydı. İçerdeki ayaklanmalar ve halkın artan huzursuzluğu, dışarıda ise Avusturya, Rusya ve İngiltere'nin Osmanlı üzerindeki baskıları önemli sorunlar arasında yer alıyordu. Abdülhamit, Osmanlı topraklarını koruyabilmek için merkeziyetçi bir yönetim anlayışını benimsemiş ve ülke çapında sert bir yönetim tarzı uygulamıştır. Ancak bu sert yönetim, zamanla halkın tepkisini çekmiş, özellikle fikir özgürlüğü ve basın üzerindeki baskılar eleştirilmiştir.

Ayrıca, Abdülhamit dönemi, Osmanlı İmparatorluğu'nun modernleşme çabalarının da hız kazandığı bir dönemdi. Ancak bu modernleşme hareketleri, Abdülhamit'in despotik yönetim anlayışıyla ters düşüyordu. Abdülhamit, siyasi ve toplumsal reformları sınırlamış, aynı zamanda Meşrutiyet hareketine karşı sert bir duruş sergilemiştir. Bu durum, zamanla farklı toplumsal ve askeri kesimlerin tepkisini çekmiştir.

II. Abdülhamit'in Tahttan İndirilmesinin Sebepleri

II. Abdülhamit’in tahttan indirilmesi, çeşitli faktörlerin bir araya gelmesiyle gerçekleşmiştir. İlk olarak, Abdülhamit’in mutlakiyetçi yönetim anlayışı, özellikle genç subaylar ve entelektüel kesimler tarafından sert bir şekilde eleştirilmiştir. Meşrutiyetin ilan edilmesi ve halkın özgürlük talepleri, Abdülhamit’in iktidarını sarsan önemli bir etken olmuştur. 1876’da birinci Meşrutiyetin ilan edilmesinin ardından 1878’deki Berlin Kongresi ve Rusya’nın Osmanlı’ya karşı girdiği savaşlar, Abdülhamit’i uluslararası anlamda yalnız bırakmıştır. Bu yalnızlık ve içerdeki baskılar, Abdülhamit’in otoritesini zayıflatmıştır.

İkinci olarak, 1908’de II. Meşrutiyet'in ilan edilmesiyle, özellikle Jön Türkler adı verilen bir grup aydın ve subay, Abdülhamit’e karşı bir darbe hazırlığına girişmişlerdir. Jön Türkler, Osmanlı'da daha fazla özgürlük ve modernleşme talepleriyle Abdülhamit’in yönetimini eleştiren ve ona karşı hareket eden bir grup olarak dikkat çekmiştir. II. Meşrutiyet'in ilanıyla birlikte Abdülhamit'in keyfi yönetimi sona ermiş, anayasal düzen tekrar yürürlüğe girmiştir. Ancak bu durum Abdülhamit’i tahttan indirmek için yeterli olmamıştır.

II. Abdülhamit’in Tahttan İndirilişi

1909 yılında ise Abdülhamit’in tahttan indirilmesi kesinleşmiştir. O dönemde, Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul’da, özellikle askeri ve siyasi çevrelerde Abdülhamit’in yönetimine karşı ciddi bir muhalefet oluşmuştur. İttihat ve Terakki Cemiyeti, askeri çevrelerden ve çeşitli yerel güçlerden aldığı destekle Abdülhamit’in tahttan indirilmesi için bir dizi adım atmıştır. Bu cemiyet, Abdülhamit’in yönetimine son vererek, Osmanlı'da bir anayasal düzenin yerleşmesi gerektiğini savunuyordu.

II. Abdülhamit, 1909 yılında İstanbul'da patlak veren 31 Mart Ayaklanması sonucu tahttan indirilmiştir. Bu ayaklanma, İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin etkinliği ile bastırılmıştır. Ayaklanmanın ardından II. Abdülhamit, tahttan indirilerek Selanik’e sürgün edilmiştir. II. Abdülhamit’in devrilmesinin ardında, sadece İttihat ve Terakki’nin siyasi güç arayışı değil, aynı zamanda Abdülhamit’in yönetim anlayışına karşı duyulan rahatsızlık da yatmaktadır.

Abdülhamit’in Tahttan İndirilmesinde Kimler Rol Oynadı?

Abdülhamit’in tahttan indirilmesinde en önemli rolü, İttihat ve Terakki Cemiyeti oynamıştır. Cemiyet, genç subaylar ve aydınlardan oluşan bir grup olup, Osmanlı’daki mutlakiyetçi yönetimi ve Abdülhamit’in despotik tutumunu eleştiren bir harekettir. Bu grubun liderleri, özellikle Enver Paşa, Talat Paşa ve Cemal Paşa gibi isimler, Abdülhamit’in devrilmesinde etkili olmuşlardır. Ayrıca, Osmanlı’daki bazı askeri ve sivil bürokratik çevrelerin de İttihat ve Terakki ile yakın ilişkiler kurarak, Abdülhamit’e karşı bir hareket başlatmalarına yardımcı oldukları söylenebilir.

II. Abdülhamit’in Tahttan İndirilmesinin Sonuçları

II. Abdülhamit’in tahttan indirilmesi, Osmanlı İmparatorluğu'nda önemli bir dönüm noktasını işaret etmiştir. Abdülhamit’in devrilmesiyle birlikte, Osmanlı'da anayasal yönetim yeniden tesis edilmiştir. Ancak bu değişiklikler, İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin güçlü bir şekilde iktidara gelmesine olanak sağlamış ve ülkeyi daha askeri bir yönetim anlayışı ile yönetmeye başlamıştır. Bunun yanı sıra, Abdülhamit'in devrilmesi, halk arasında da büyük bir infial yaratmış, birçok kişi Abdülhamit’in Osmanlı’yı dış tehditlere karşı koruyan bir lider olduğuna inanıyordu.

Sonuç

Abdülhamit'in tahttan indirilmesi, Osmanlı İmparatorluğu'nda önemli bir kırılma noktasıdır. Abdülhamit’i kim devirdi sorusunun cevabı, İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin etkinliği ve askeri çevrelerin desteğiyle netleşmiştir. Abdülhamit'in devrilmesi, hem Osmanlı İmparatorluğu’nun iç yapısını hem de dış ilişkilerini etkilemiş, sonunda 1912-1913 yıllarındaki Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı’na giden süreci hızlandırmıştır.
 
Üst